PEŠTERSKA VISORAVAN: DOM NAJSTARIJE DŽAMIJE, UKLETE ŠUME, USAMLJENOG DRVETA I ZAŠTIĆENIH VRSTA PTICA

Pešter je najveća visoravan na Balkanu i jedna od najvećih u Evropi. Nalazi se u jugozapadnom dijelu Srbije i istočnom dijelu Sandžaka. Prostire se na nadmorskoj visini između 900 i 1.200 metara.

Pešterska visoravan, kako glasi puni naziv, je posljednjih godina, zbog netaknutih prirodnih ljepota bogatih florom i faunom i neistraženih i netaknutih mjesta postao izazov za turiste i ljubitelje prirode.

Ujedno, radi se o jednom od najhladnijih područja u regiji s jedinstvenim prirodnim ljepotama. Pešter se sa svojom okolinom nerijetko naziva i “Balkanski Sibir”.

Na nadmorskoj visini od 1.150 metara, između sela Karajukući Bunari, Tuzinje i Braćak nalazi se Peštersko polje. Na mjestu koje se zove Jezero je nekada bilo jezero s čijom vodom i pijavicama su se liječili ljudi. Devedeset vrsta ptica na crvenoj svjetskoj zaštićenoj listi –

Od skora je to područje zaštićeni Specijalni rezervat prirode “Peštersko polje”.

Lokalni vodič Sabahudin Abdagić rođen je u Sjenici gdje i radi u gradskoj urističkoj organizaciji.

“Specijalni rezervat prirode Peštersko polje je od 2016. godine zaštićeno od strane Vlade Srbije. Ovo područje je poznato po niskim temperaturama pa je u selu Karajukića Bunari izmjereno minus 39 stepeni. Rezervat se nalazi na području opština Sjenica i Tutin. Jedno od lokaliteta koje je veoma bitno je i Peštersko jezero koje nastanjuje veliki broj ptica. Od više od 170 vrsta oko 90 vrsta je na crvenoj svjetskoj zaštićenoj listi i nalaze se pred izumiranjem”, pojasnio je Abdagić.

Kako je kazao, radi se o velikom području na kojem se nalazi veliki broj prirodnih bogatstava.

“To je velika zona. Tu je Peštersko polje, ukleta šuma… Ovo područje je poznato i po pešterskim katunima, kućama koje godinama ostaju u autentičnom obliku. Napravljene su od blata, drveta, kamenja i svega ostalog što potiče s Peštera. Na ovom području se ljudi uglavnom bave poljoprivredom i stočarstvom, a u posljednje vrijeme se baziraju i na turizam, jer je to jedna od grana koja ima veliki potencijal”, rekao je Abdagić. Najstarija džamija i “ukleta šuma” –

Askerli džamija u Uglu na Pešterskoj visoravni predstavlja najstariju sačuvanu džamiju na prostoru opštine Sjenica. Sagrađena je 1704. godine u okviru turskog vojnog utvrđenja koje je u to vrijeme imalo veoma značajnu ulogu s obzirom na geostrateški položaj cjelokupnog područja Sjeničko-pešterske visoravni i blizini granice.

Džamija je izgrađena od klesanog kamena s kupolom i munarom, koji su početkom 19. vijeka porušeni. Tokom 19. i 20. vijeka džamija je u nekoliko navrata rušena i spaljivana. Posljednja obnova džamije izvršena je 1976. godine.

“Ovo je najstarija džamija na Sjeničko-pešterskom visoravni. Napravljena je davne 1704. godine za vrijeme Turaka. Bila je u sklopu vojnog utvrđenja. Kao građevina je bila značajna za cijelo ovo područje. Unutrašnjost džamije je očuvana u njenom autentičnom obliku, sva od drveta. Spoljašnji izgled je izmijenjen”, pojasnio je Abdagić.

U narodu ovoga kraja postoji predanje koje govori o staroj džamiji u selu Ugao i šumi koja joj pripada.

Svojevremeno, neki čovjek se oglušio o staro predanje o zabrani sječe džamijske šume i za sebe odsjekao jedno stablo kako bi napravio rogove na tek sagrađenoj kući.

Nekoliko dana nakon toga nad selom se nadvila oluja, a u strašnom nevremenu prvi grom udari upravo na novopodignuti krov. Od tada, šumu, koja je dobila nadimak ukleta, niko ne mora da čuva jer, kako mještani kažu, “šuma se sama čuva”. Drvo ljubavi –

U selu Đerekare se nalazi “drvo ljubavi ili usamljeno drvo”.

“Turisti grle i ljube ovo drvo. Na taj način šire pozitivnu energiju koju im ono daje jer ih je primilo za svog prijatelja. U posljednje vrijeme drvo je postalo kult. Ovdje su počele da se održavaju vjeridbe, ali je sve više i porodičnih okupljanja. Radi se o vrbi, u nju je više puta udarao grom”, rekao je Abdagić.

Zima na Sjeničko-pešterskoj visoravni u Sandžaku poznata je po ekstremno niskim temperaturama i velikim količinama snježnih padavina.

“Ni zime nisu kao što su nekada bile. Može da se dođe u svakom dijelu godine. Kada dođete, možete vidjeti da je to prava pešterska čarolija uz veliki snijeg i minuse”, dodao je Abdagić.